8 februari 2024
Twee dagen bijeen rondom het thema ‘macht’
Macht: een woord dat veel associaties oproept en waaraan dus de nodige colleges gewijd kunnen worden. En dat hebben we dan ook gedaan tijdens de afgelopen integratiecolleges. Tijdens deze jaarlijks op de TUA terugkerende dagen benaderen we één thema vanuit de vele disciplines die de theologie rijk is. En dit jaar was het thema dus ‘macht’. Overigens zijn we tijdens deze integratiecolleges met de hele TUA-gemeenschap bijeen, wat een mooie gelegenheid biedt om studenten uit andere jaarlagen beter te leren kennen.
Ik zal geen uitputtend overzicht geven van wat er die dagen is langsgekomen, maar laat ik beginnen met de lezing die me het meest heeft geraakt, namelijk de gastlezing van Gert-Jan Segers. De voormalig partijleider van de ChristenUnie kwam vertellen over macht en onmacht in de politiek. ‘Macht op zich is niet verkeerd, het is de vraag hoe je ermee omgaat’, zo luidde zijn motto. Aan de hand van persoonlijke verhalen maakte hij duidelijk hoe hij zijn politieke macht heeft ingezet om te strijden tegen onrecht dat hem raakte, zoals hij dat bijvoorbeeld tegenkwam in ontmoetingen met mensen. En dat wilde hij ons ook op het hart drukken: te midden van een wereld vol nood en onrecht, wil God ons dat ene stukje macht en verantwoordelijkheid geven. Niet te veel, maar ook niet te weinig. Zo mogen we ons een klein radartje in het grote geheel weten, waarbij Gods roep om recht in ons resoneert.
Daarnaast gaf Segers ons nog een gouden tip: reduceer een mens niet tot zijn ideeën, maar ga met hem in gesprek over zijn ideeën!
Ja, ieder mens heeft macht. God heeft daarentegen alle macht, in hemel en op aarde (Math. 28: 18). En zo kom ik uit bij een van die andere colleges: een lezing over de wereldrijken en hun macht in het boek Daniël. Daar wordt duidelijk dat Gods macht niet altijd zichtbaar is. Dwars door aardse machthebbers heen werkt de HERE – vaak op verborgen wijze – toe naar zijn grote einddoel. Enerzijds wordt de macht van deze giganten gekenmerkt door hoogmoed en opstand tegen God, anderzijds vormt het feit dat God zelf deze macht aan hen verleent een heerlijk troostvolle relativering. Waar menselijke macht vaak stukmaakt, daar brengt Gods macht terecht.
In een lezing over 1 Petrus stond de volgende vraag centraal: hoe dient de christelijke gemeente zich te verhouden tot haar omgeving? Wat is nu een christelijk getuigenis met macht? Als christen ben je namelijk opnieuw geboren en dat brengt dus ook een nieuwe modus vivendi met zich mee. Vanuit 1 Petrus wordt duidelijk dat je voortaan een ‘vreemdeling en bijwoner’ bent in deze wereld. Deze ‘afstand’ tot de wereld ligt echter niet in het afwijzen van de wereld, maar in het positief anders-zijn te midden van de wereld! Het draait om een verandering van binnenuit, waardoor een ‘zacht verschil’ (soft difference) met de wereld ontstaat. We hoeven de wereld dus niet ‘af te schrijven’, integendeel, als christenen moeten we juist een fijngevoelig onderscheid maken: beproef alle dingen, behoud het goede. Door in Jezus’ voetsporen te treden, leren we wat vrijmoedige zachtmoedigheid is. Dáárin ligt ook het geheim van een christelijk getuigenis met macht. Een dergelijke levenshouding wacht trouwens een machtige belofte: ‘Zalig de zachtmoedigen, want zij zullen de aarde beërven.’ (Math. 5: 5)
Ik kijk terug op een tweetal mooie en verdiepende dagen, waarop een alledaags begrip weer een geheel nieuwe dimensie heeft gekregen.
Jaap-Bram Hannessen, student Bachelor Theologie
